Veri Keşfi Nedir?

Veri keşfi, farklı kaynaklardan gelen verileri birleştirerek daha önce bilinmeyen bilgilendirici kalıpları ortaya çıkarmak amacıyla yapılan analiz sürecidir. Bir golfçünün vuruş yapmadan önce sahayı değerlendirmek için geriye çekilmesi gibi, veri keşfi de işletmelerin verilerini daha geniş bir perspektifle değerlendirmelerini sağlar. İşletmeler, iç ve dış kaynaklardan topladıkları verileri bir araya getirerek büyük resmi görür ve daha bilinçli kararlar alabilirler. Çoğu işletme, veri keşfini iş zekası (BI) yazılımları aracılığıyla yaparak görsel ve etkileşimli gösterge panolarıyla verilerini daha anlaşılır hale getirir.

Veri Keşfi Nasıl Yapılır?

Veri keşfi süreci genellikle beş aşamadan oluşur ve süreklilik arz eden yinelemeli bir yapıya sahiptir:

Adım 1: İhtiyaçların Belirlenmesi

Veri keşfi, açık ve net bir hedefle başlar. Örneğin, müşteri sadakatini artırmak isteyen bir perakende firması, satış ve müşteri davranış verilerini analiz ederek ihtiyaçlarını netleştirebilir.

Adım 2: Verilerin Birleştirilmesi

Birden çok kaynaktan elde edilen veriler tek bir platformda birleştirilerek analiz edilir. Buna veri kırma işlemi denir. Tek kaynaktan elde edilen veri yeterince kapsamlı olmayabileceğinden, çok kaynaklı veri kullanımı önemlidir.

Adım 3: Verilerin Temizlenmesi ve Hazırlanması

Bu süreç veri keşfinin en kritik ve zorlu aşamasıdır. Ham verilerin temizlenmesi ve analiz için hazır hale getirilmesiyle verideki gürültü azaltılır ve analiz sonuçlarının doğruluğu artar.

Adım 4: Veri Analizi

Temizlenmiş veriler üzerinde analiz gerçekleştirilir. İşletmeler bu analiz sonucunda mevcut operasyonel sorunları tespit eder ve verimliliği artıracak stratejik kararlar alabilir.

Adım 5: Sonuçların Değerlendirilmesi ve Süreklilik

Elde edilen içgörüler kaydedilir ve sonuçlar değerlendirildikten sonra süreç tekrar başlar. Veri keşfi, tek seferlik değil, sürekli geliştirilmesi gereken bir döngüdür.

Veri Keşfinin Önemi

- İş çevikliği ve veri merkezli karar verme süreçleri, günümüz işletmelerinin başarılarının temelini oluşturur. Veri keşfi, işletmelerin topladıkları verileri etkili biçimde kullanarak rakiplerine göre avantaj elde etmelerini sağlar. Ürün inovasyonu, müşteri deneyiminin iyileştirilmesi ve operasyonel verimliliğin artırılması gibi önemli çıktılar sağlar.

- KVKK, Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi, 5651 Kanunu, EU GDPR, ISO-27001, NIST CSF, PCI/DSS, PII, ITIL gibi bilgi güvenliği düzenleme ve standartlarına uyumluluğu sağlar.

- Verilerinizin takibini yaparak envanterinizin eksiksiz şekilde oluşturulmasına fayda sağlar.

- Veri sınıflandırma için gereklidir.

- Veri topolojinizin oluşmasını sağlar.

- Verilere yönelik uygulanacak idari ve teknik tedbirleri belirlemek için gereklidir.

- Veri sızıntılarına karşı önceden önlem alınmasını sağlar.

Veri Keşfinin Faydaları

Veri keşfi, farklı kaynaklardan gelen verilerin bir araya getirilerek analiz edilmesini sağlar. Bu yöntem sayesinde işletmeler aşağıdaki avantajları elde eder:

Eksiksiz Veri Görünümü: İşletmeler tüm veri akışlarını tek noktadan görebilir ve kapsamlı analizler yapabilir.

Demokratik İçgörü: Veri keşfi, teknik bilgi sahibi olmayan çalışanların da içgörülere ulaşmasını sağlar.

Risk Yönetimi ve Uyumluluk: Veri keşfi, olası tehditleri ve aykırı durumları önceden belirleyerek işletmelerin riskleri yönetmesine yardımcı olur.

Otomatik Veri Sınıflandırması: Veriler bağlama göre otomatik olarak sınıflandırılarak daha verimli kullanılır.

Gerçek Zamanlı Veri Kontrolü: Şirketler verileri anlık kontrol ederek gerekli önlemleri hızla alabilirler.

Veri Keşfinde Güvenlik

Artan veri hacmi ve karmaşıklığı, verilerin korunmasını daha da kritik hale getirir. Veri keşfi, güvenlik ekiplerinin verileri izlemelerini, korumalarını ve uyumluluğu sağlamalarını kolaylaştırır. Yapay zekâ (AI) algoritmaları sayesinde anormal durumlar hızlıca tespit edilir ve gerekli güvenlik politikaları otomatik olarak uygulanır. Bu sayede işletmeler, fidye yazılımı gibi dış tehditlere veya iç tehditlere karşı proaktif bir savunma geliştirebilirler.

Veri Keşfinin Geleceği

İş zekası raporlamadan daha fazlasını vaat eden veri keşfi, gelecekte işletmelerin karar alma süreçlerini daha da ileri taşıyacak potansiyele sahiptir. İşletmeler, bu sayede süreçlerini optimize edebilir ve müşteri odaklı daha yenilikçi iş modelleri geliştirebilirler. Veri keşfi, rekabet avantajı yaratmak için geleceğin vazgeçilmez unsurlarından biri olacaktır.