EN
EN

QoS Nedir?


QoS Temelleri

IP ağlarında yeterli Hizmet Kalitesi (Quality of Service-QoS) sağlamak günümüzün kurumsal IT altyapısının giderek daha önemli bir yönü haline gelmektedir. QoS sadece ağ üzerinden ses ve video akışı için değil, son zamanlarda büyüyen Nesnelerin İnternet’inin (Internet of Things-IoT) desteklenmesinde de önemli bir faktördür. Bu makalede, QoS'un neden önemli olduğunu ve nasıl çalıştığını açıklayacağım.

QoS Neden Önemlidir?

Ağınızda çalışan bazı uygulamalar gecikmeye duyarlıdır. Bu uygulamalar genellikle TCP protokolünün aksine UDP protokolünü kullanır. Zaman farkına bağlı olarak TCP ve UDP arasındaki temel fark; TCP'nin geçiş sırasında kaybedilen paketleri yeniden iletmesidir. Bir bilgisayardan diğerine dosya aktarımı için, TCP paketleri kullanılmalıdır, çünkü TCP paketleri herhangi bir paketin kaybolması, yanlış biçimlendirilmesi veya sıradan çıkarılması durumunda, paketleri hedef PC'de yeniden oluşturmak için yeniden gönderebilir ve yeniden düzenleyebilir.

Ancak UDP uygulamaları için (IP telefon aramaları gibi), herhangi bir kayıp paket yeniden iletilemez. Bunun sebebi de ses paketlerinin sıralı bir akış olarak gelmesinden kaynaklanmaktadır, yeniden ileten paketler kullanışsızdır burada. Bu yüzden de UDP protokolünü çalıştıran uygulamalar için herhangi bir kayıp veya gecikmiş paket gerçek bir sorundur. Sesli çağrılar üzerinden örnek verecek olursak, arama esnasında birkaç paketin bile kaybedilmesi, ses kalitesinin kesik ve anlaşılmaz hale gelmesine neden olacaktır. Ek olarak, paketler jitter’lara karşı hassastır. Jitter, bir akış uygulamasının gecikmesindeki değişikliktir.

Ağınızda çok fazla bant genişliği (bandwidth) varsa ve üstesinden gelebilecek trafiğe sahipse, paket kaybı, gecikme veya titreme ile ilgili bir sorun yaşamayacaksınız. Ancak birçok kurumsal ağda, yönlendiricilerin (routers) ve anahtarların (switches) aşırı derecede tıkanmaya başladıkları zamanlar olacak ve bu noktada paketleri bırakmaya başlayacaklar, çünkü işlenirken geçen süreden daha hızlı giriş/çıkış yapıyorlar. Bu durumda, akış uygulamalarınız zarar görmeye başlıyor. QoS işte tam burada devreye giriyor.

QoS Nasıl Çalışır?

QoS, ağ altyapınızdaki paket kaybı, gecikme ve titreşim sorunlarını yönetmeye yardımcı olur. Sonlu bir bant genişliği ile çalıştığımız için, ilk işimiz, bu üç şeyin yönetilmesinde hangi uygulamaların daha çok fayda sağlayacağını tanımlamaktır. Ağ ve uygulama yöneticileri ağdaki bant genişliğine göre öncelikli olması gereken uygulamaları belirledikten sonra bu trafiği tanımlamak gerekecektir. Trafiği tanımlamanın veya işaretlemenin birkaç yolu vardır. Hizmet Sınıfı (Class of Service-CoS) ve Farklı Hizmetler Kod Noktası (Differentiated Services Code Point-DSCP) iki örnektir. CoS, 2. katmanın (layer) paket başlığında bir veri akışını işaretlerken, DSCP 3. katmanın (layer) paket başlığında bir veri akışını işaretleyecektir. Uygulamalar farklı olarak işaretlenebilir, bu da ağ ekipmanının verileri farklı gruplara sınıflandırmasını sağlar.

Artık veri akışlarını farklı gruplara ayırabildiğimize göre, bu bilgileri bazı veri akışları arasında öncelik sıralamasını sağlamak için kullanabiliriz. Bu durum queuing (kuyruklama, sıraya alma) olarak bilinir. Örneğin, ses trafiği etiketlendiyse ve bir bağlantı üzerindeki ağ bant genişliğinin çoğuna erişim sağlamak için ilke oluşturulursa, yönlendirme (route) veya anahtarlama (switch) aygıtı bu paketleri sıranın önüne taşır ve hemen iletir. Ancak standart bir TCP veri aktarım akışı daha düşük bir önceliğe sahipse, iletilecek bant genişliği yeterli olana kadar bekleyecektir (sıraya alınacaktır). Sıra çok fazla dolarsa, bu düşük öncelikli paketler ilk bırakılır.

Ağ ile ilgili diğer “Nedir Makaleleri” için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz.

[1] 2g, 3g, 4g ,5g nedir?

[2] 802.1x nedir?

[3] Ipsec vpn ve ssl vpn nedir?

[4] IPv6 nedir?

[5] Load Balancing nedir?

[6] MIMO nedir?

[7] NAT (network adress translation) nedir?

[8] Port nedir?

[9] VLAN nedir?






İlgili İçerikler: